ارتودنسی دندان یکی از روشهای زیباسازی دندانهایی که بهم ریختهاند و یا در هنگام بسته شدن دهان، دندانها به درستی قرار نمیگیرند. متخصص ارتودنسی به طور حرفهای در زمینه صاف کردن دندانها تخصص دارد. درمان با ارتودنسی دندان علاوه بر بهبود ظاهر فرد، عملکرد دهان را نیز بهتر خواهد کرد.
بریسها نزدیک به 300 سال است که وجود دارند. در سال 1728، پیر فاشارد، که به عنوان پدر دندانپزشکی نیز شناخته میشود، اولین بریسهای رسمی را طراحی کرد. این بریسها از مواد فلزی تخت تشکیل شده بود که توسط یک نخ نازک به دندانها متصل میشد. همانطور که با درک بهتری از مال اکلوژن وارد قرن بیستم شدیم، دندانپزشک ادوارد انگل دستگاههای ارتودنسی پیشرفته و مدرنتری را مانند براکتها معرفی کرد تا به طور موثر مشکلات مربوط به ناهماهنگی دندانها را برطرف کند.
با ارتودنسی میتوان شکافهای میان دندان را برطرف نمود. از طرفی نوک دندانها تراز شده و دیگر دندان کجی در دهان خود مشاهده نخواهید کرد. دندانهای صاف گفتار و جویدن غذا را بهبود بخشیده و باعث میشوند طول عمر لثه و دندان بیشتر شود. در صورت ضربه خوردن به دندان و گذشت زمان، دندان دچار ساییدگی نخواهد شد. برای رسیدن به تمامی این اهداف متخصص ارتودنسی از دستگاههای مخصوص ارتودنسی از جمله پلاک، بریس و هدگیر استفاده میکند.
اگر بیمار به اندازه کافی استخوان سالم در فک خود داشته باشد که بتوان ایمپلنت را در آن قرار داد، با این روش میتواند به دندانی مشابه دندانهای اصلی خود دست پیدا کند.
انواع تجهیزات ارتودنسی دندان
در ارتودنسی دندان به طور کلی از تجهیزات در دو نوع ثابت و متحرک استفاده میشود.
دستگاههای ثابت ارتودنسی
یکی از رایجترین نوع ارتودنسی است. معمولا زمانی استفاده میشود که دقت مهم است. یک فرد میتواند غذا بخورد اما در خوردن برخی غذاها و نوشیدنیها محدودیت دارد. به طور مثال باید از خوردن نوشیدنی گازدار، آدامس، آب نبات سفت و غذاهای چسبناک خودداری کرد. افرادی که ورزشکار هستند و احتمال اصابت ضربه به دهان آنها وجود دارد باید به دکتر خود اطلاع دهند تا در صورت لزوم از محافظ لثه استفاده کنند.
برخی از این تجهیزات ثابت عبارتند از:
بریس
از براکت، سیم و باند تشکیل شدهاند. نوارها به طور محکم در اطراف دندانها ثابت شده و همچون لنگر عمل میکنند. در حالی که براکت به قسمت جلویی دندان متصل میشود.
سیمها از روی براکت عبور کرده و روی نوار ثابت میشوند. با سفت شدن سیمها، به دندانها فشار کششی وارد خواهد شد و این امر موجب میشود که به مرور زمان در موقعیت مناسب قرار بگیرند.
به طور ماهانه فرد باید نزد دندانپزشک رفته تا بریسها تنظیم و یا سفت شوند . درمان با ارتودنسی معمولا چند ماه تا چند سال زمان میبرد.
نگهدارنده فضای ثابت
در صورتی که کودک دندان شیری خود را قبل از درآمدن دندان دائمی از دست بدهد باید فضای خالی آن نگهداشته شود تا دندانهای دیگر آن فضا را اشغال نکنند. برای این منظور از نگهدارندههای فضای ثابت استفاده میشود. یک باند به یکی از دندانهای کنار فضای ثابت رفته و یک سیم از باند به دندان دیگر میرود.
برای مشاوره رایگان و دریافت نوبت همین حالا تماس بگیرید
لوازم ویژه
مانع از فشار آوردن به زبان در هنگام غذا خوردن خواهد شد.
لوازم متحرک
این لوازم تنها در زمان مسواک زدن، کشیدن نخ دندان و غذا خوردن از دهان خارج میشوند. در برخی مواقع نیز متخصص ارتودنسی به بیمار توصیه میکند در هنگام انجام فعالیتهای خاصی مانند نواختن ساز بادی و دوچرخه سواری آن را از دهان خود خارج کنند.
نگهدارنده
نگهدارنده پس از درمان برای جلوگیری از بازگشت دندان به حالت قبلی خود استفاده میشود.
منبسط کننده
برای بازتر کردن قوس فک بالا استفاده شده که از یک صفحه پلاستیکی با پیچ بر روی سقف دهان قرار میگیرند. پیچها به مفاصل استخوان به سمت بیرون فشار آورده و باعث افزایش اندازه ناحیه سقف دهان میشود.
ضربهگیر لب و چانه
برای کاهش فشار گونه و لب بر روی دندان استفاده میشوند.
هدگیر
یک بند در پشت سر به یک سیم فلزی در جلو یا کمان صورت متصل میشود. هدف از این کار کاهش سرعت رشد فک بالا و نگه داشتن دندانهای عقب در موقعیتی است که دندانهای جلویی به عقب کشیده میشوند.
کاربرد ارتودنسی دندان
درمان ارتودنسی دندان میتواند به درمان یا بهبود موارد زیر کمک کند:
دندانهای جلویی بیرون زده: درمان میتواند ظاهر را بهبود بخشد و از دندان.ها در برابر صدمه دیدن در هنگام آسیبهای ورزشی یا افتادن محافظت کند.
تراکم بالا : در یک فک باریک، ممکن است فضای کافی برای همه دندانها وجود نداشته باشد. متخصص ارتودنسی ممکن است یک یا چند دندان را بردارد تا جایی برای بقیه ایجاد کند.
دندانهای نهفته : این میتواند زمانی اتفاق بیفتد که دندان بزرگسال از لثه یا استخوان بیرون نیاید یا فقط تا حدی بیرون بیاید.
دندانهای نامتقارن : دندانهای بالا و پایین با هم مطابقت ندارند، مخصوصا زمانی که دهان بسته است اما دندانها نمایان هستند.
دیپ بایت یا اوربایت : وقتی دندانها به هم فشار میدهند، دندانهای بالایی بیش از حد از دندانهای پایین، پایین میآیند.
بایت معکوس : وقتی دندانها به هم فشار میآورند، دندانهای بالایی داخل دندانهای پایینی فرو میروند.
اپن بایت : زمانی که دندانها به هم فشار میدهند، بین دندانهای بالا و پایین شکافی ایجاد میشود.
آندربایت : دندانهای بالا خیلی عقب هستند یا دندانهای پایین خیلی جلوتر هستند.
کراس بایت : حداقل یکی از دندانهای بالا در هنگام فشردن دندانها کمی جلوتر از دندانهای پایین، پایین نمیآید. آنها خیلی نزدیک گونه یا زبان هستند.
فاصله : بین دندانها شکاف یا فاصله وجود دارد، یا به این دلیل که دندانی از بین رفته است یا دندانها دهان را پر نمیکنند. این برعکس تراکم بالا است.
متخصص ارتودنسی همچنین میتواند به حل مشکلاتی مانند ساییدن یا فشردن دندانها و کلیک کردن یا حرکت دادن فک کمک کند.
برای مشاوره رایگان و دریافت نوبت همین حالا تماس بگیرید
شروع درمان
معمولا زمان شروع برای ارتودنسی دندان از سن ۱۲ یا ۱۳ سالگی است. زمانی که دندانهای دائمی بیرون آمده و به طور کامل رشد کرده باشند. در زمان استفاده از ارتودنسی، بهداشت دهان و دندان باید کاملا رعایت شود. زیرا خطر چسبیدن غذا به دستگاه یا دندان وجود دارد. در صورت گیر کردن غذا احتمال پوسیدگی دندانها چندین برابر میشود. بنابراین باید در طول دوره درمان با دقت بیشتری مسواک زد.
کودکانی که به شکاف کام و لب مبتلا هستند ممکن است قبل از رشد کامل دندانهای بالغ نیاز به درمان ارتودنسی داشته باشند.
طول درمان
بریسهای ارتودنسی معمولا هر 4 تا 6 هفته یکبار نیاز به تنظیم دارند. متخصص ارتودنسی به شما خواهد گفت که بریس شما چند وقت یکبار نیاز به تنظیم دارد.
طول درمان بستگی به شدت مشکل دارد و ممکن است از چند ماه تا دو سال و نیم طول بکشد. اکثر افراد در عرض یک تا دو سال قابل درمان هستند.
ارتودنسی نامرئی
آنها قالبهای پلاستیکی سخت و شفاف هستند که برای صاف کردن دندانها استفاده میشوند. برای هر بیمار، مجموعههای مختلفی از الاینرها، با قالبگیری خاص و کمی متفاوت ساخته شدهاند. هر ست به مدت دو هفته قبل از تعویض با ست بعدی پوشیده میشود. آنها از پلاستیک شفاف ساخته شدهاند، بنابراین تقریبا نامرئی هستند. این بدان معناست که نیازی نیست کسی بداند که شما دندانهای خود را صاف میکنید.
الاینرها باید به مدت 22 تا 23 ساعت در روز برای بهترین نتیجه استفاده شوند. آنها را میتوان به راحتی برای خوردن، آشامیدن، مسواک زدن و برای تمیز کردن بین دندانها جدا کرد. قبل از اینکه بتوانید این درمان را انجام دهید، باید تمام دندانهای بالغ خود را داشته باشید.
دکتر طاهره حکام زاده با سالها فعالیت در زمینه دندانپزشکی و ارائه دورههای آموزشی یکی از دندانپزشکان باسابقه است. شما میتوانید برای دریافت خدمات مشاوره و یا گرفتن نوبت با شمارههای تماس دکتر طاهره حکام زاده تماس گرفته و از خدمات ایشان بهرهمند شوید.